Ảnh cũng kiểu BÚT TRE !
Lâu lắm rồi mới trở lại Thái nguyên.Không ngờ nơi cuối huyện Đại từ này vần còn nhà tranh,một mái nhà ẩn sau cả một lũy tre.Tiếng võng kẽo kẹt,một giọng hát ru hay như người ngâm thơ chuyên nghiệp cất lên:
Ả ời...ì...ì...ả ...à...ơ í....ơi.....
Bắc ninh có cậu Nguyễn í .....Trùng ừ...ừ...
Dương vật khoẻ lắm á a...cả vùng....thất ứ...kinh....
Mình nghĩ câu này có hơi hướng của cụ Bút Tre.
Mang chuyện "văn vần" ra hỏi các bậc cao niên cùng đi,các anh ấy nói cụ BÚT TRE là hiệu,còn tên thật là Đặng Văn Đăng (1911-1987},cụ từng đỗ tú tài triết học thời Pháp sài-lang,từng là bí thư thứ 2 đại sứ quán Việt nam dân chủ cộng hòa ở Rumani,từng làm trưởng ty văn hóa Phú thọ.Cụ viết văn vần theo kiểu đặc trưng của cụ chứ không phải cụ không biết làm thơ.
Do cách gieo vần ngắt chữ độc đáo nên nhiều người bắt chước theo "giọng Bút Tre" ,đến nỗi cụ suýt mang họa (năm 67-68 có cả chiến dịch phê thơ bút tre là tục tĩu,là cù nhầy).
Chắc chắn là thơ đích thực của cụ Bút Tre có,nhưng ít người thấy,chỉ biết những câu này là BÚT TRE CHÍNH HIỆU:
"Hoan hô đại tướng Võ Nguyên
Giáp ta thắng trận điện biên trở về"
Hoặc"
- Làng ta có núi gọi là voi
- Đủ cả đầu đuôi, đủ cả vòi
- Voi cũng hăng say đua sản xuất
- Đầu thì trồng sắn đít trồng khoai.
---
-
- "Hoan hô đồng chí Hà Đăng
- ẨN cho tàu chạy băng băng như rùa..."
***
Bản thân Bút tre thời 1968,cụ đã viết:
Và:
"Trăm năm ở một làng vèNghìn câu lục bát mấy đề vè hômKhi khuya sáng, lúc hoàng hônBà con kể lại, xóm thôn vọng lờiBút Tre nối bước những aiMột dòng thơ, mở đường quai kể vèNăm năm dân dã lắng ngheMột Bút Tre thành vạn Bút Tre các làng."
***
Còn những câu thơ kiểu Bút tre như câu:
Thu Vân ca ngợi Thu Bồn
Thu Bồn khoái chí sờ .......Thu Vân
Thì không phải của Bút Tre! Câu đó cũng không tục,có người rõ chuyện này kể : Nhân cuộc gặp gỡ giữa tác giả "bài ca con chim Ch'Rao" cùng nghệ sỹ Thu Vân và nhà thơ Bùi Giáng, Thu Vân có gọi Bùi Giáng và nói:
-Nghe nói anh xuất khẩu thành thơ,anh cho mọi người thưởng thức thơ của anh đi!
Bùi Giáng,nhân thấy Thu Vân khen thơ Thu Bồn,bèn đọc:
Thu Vân ca ngợi Thu Bồn
Thu bồn khoái chí sờ ... VAI Thu Vân.
Thu Vân nói:
Ô thơ lục bát ngang như cua,không vần. Nghe vậy Bùi Giáng nói:
-Khổ,trình độ mình có vậy,thơ lủng củng,cô muốn vần thì thay bằng từ khác đi!
Thu Vân chợt hiểu ra,tía cả mặt.
Và sau nhiều người tìm từ cho khỏi ngang,nên bây giờ lưu truyền trong dân gian ,câu lục bát mới "hoàn chỉnh" !
H.N suy ra những câu:
ĐỒ SƠN SÓNG BIỂN DẬP DỒN
MẤY CÔ THIẾU NỮ NGỨA chân CHẠY QUANH,
Hoặc
CHỢ ĐỒNG XUÂN NỨC TIẾNG ĐỒN
CÓ CHỊ BÁN TRỨNG VỊT lộn RẤT TO !
Nghe ứ "lục bát" chính vận gì cả,nhưng mọi người không khó tìm từ khác đặt vào cho "chính vận"!
Những câu lục bát trên có lẽ là bắt chước Bùi Giáng,không phải Bút Tre!
-------------------------------------
NHỮNG CÂU THƠ bắt chước KIỂU BÚT TRE:
Anh đi công tác bản Mường
Tè xong một cái lên đường về ngay.
*
Anh đi công tác Pờ Lay
Cu dài dằng dặc biết ngày nào ra
Còn em em vẫn ở nhà
Cửa mình mở đón kẻ ra người vào
* Chị em nô nức đặt vòng
Hoa mồ liệt sĩ tỏ lòng biết ơn.
*
Chị em mặc váy đánh cầu.
Lông bay phơ phất trên đầu các anh.
*
Chị em du kích giỏi thay.
Bắn tàu bay Mỹ rơi ngay cửa mình .
* ** .
Một lần đến nghỉ Tam Đao,*
Loanh quanh không biết chỗ nào để ngu.
Một giường bố trí hai cù Sướng khô đành chịu đến chu nhật về .
*Ngày nay khắc phục gian kho
Ngày mai mới có ấm no tương lài.
*Liên Xô rất đỗi tự hàoĐoàn vừa ghé xuống Mũi Ne
Anh Ga-ga-rỉn bay vào vũ tru.
*
Ngó ra thấy những chiếc ghe thật bừ.
Nhớ nhung về thị xã Phan
Thiết tha tơ tưởng cô hàng nước măm. *
Mời anh vào quán karaHôm qua anh đến chơi nhà
Ô kê em đã mở ra sẵn sàng.
*
Thấy mẹ chăn vịt thấy cha chăn ngồng
Thấy em hát nhạc Trịnh Công
Sơn . Đông người quá anh không dám vào.
*
Chị em nô nức đặt vòng
Hoa mộ liệt sĩ tỏ lòng biết ơn.
* Tại vì em chẳng có kinh
Nghiệm nên không thể một mình giúp anh.
*
Chưa đi chưa biết Vũng Tàu*
Đi rồi mới biết ta giàu hơn tây
Đúng là họ thiếu vải may
Hai mảnh bé xíu làm vày làm ao. Chưa đi chưa biết Cà Mau
Đi rồi mới biết không đâu bằng nhà
Cà nhà tuy có hơi già
Nhưng là cà chậm không là cà mau.
Bốn ông chung một đĩa lòngCơm ăn thì rất là thiêu
Lợn ngồi chễm chệ bên thùng rượu ngang.
* Con ruồi là giống hiểm nguy
Bốn chân của nó rất vi trùng nhiều.
*
Thơ tình anh viết thật bay
Bướm em mong đợi cả ngày lẫn đêm.
*Nhà máy sản xuất nhiều mu
Để đem đi bán các chu đội đầu
An toàn ta nhắc nhở nhau
Hễ đi xe máy hàng đầu là mu .
* Hôm qua học tập chính tri
Cán bộ ngồi ỳ, chẳng chịu phát biêu .
Cấp trên lại bắt phát biêu cả buồi.
*
Quê tôi là tỉnh Phú Thò
Chè xanh , cọ biếc , mập to trái chuồi ,
Lòng còn nhớ mãi cái buồi
Học dùng phân bắc, chăn nuôi đàn bò
Cu Ba lông mượt giống to
Chẳng bao lâu nữa Phú thò mạnh giau!
*******
Thơ theo kiểu Bút Tre đôi khi tránh được những từ mà nhiều vị ra vẻ mô phạm rất hay nghĩ đến lại công khai tránh né.Ví dụ có bạn khuyên:
Làm thơ nên tránh vần "ồn"
Kẻo không lại chạm đến .. MẶT ...chị em !
Vậy ai muốn câu lục bát chỉnh thì cứ việc thay từ thuận tai vào,như câu "Thu Vân ca ngợi Thu Bồn" ấy.Nhưng chính ra:
Làm thơ sao sợ vần " ồn"
Miễn sao viết tránh chữ LÔN là xòng!
Và HN đã có bài về vần "ồn":
CHỢ SÁT NHÀ
Rõ chán,nhà bên chợ quá ồn
Quá ồn,khác lắm cảnh nông thôn!
Chú tôm cô cá thường chí chóe
Đứa hét thằng la thật hết hồn
Người hiểu khác người thì xa lánh
Chợ trời tranh cướp ấy mà khôn.
Với ta nay biết chuồn đâu chứ?
Bạn bảo di dời đến Côn Lôn.
Anh V.T.H họa:
Vũ thế Hùng
Đóng cửa mà sao vẫn thấy ồn
Mưa chiều nhỏ giọt xuống mái tôn
Trong nhà ai ngóng chờ ai đó?
Ngồi xuống, đứng lên - Dạ bồn chồn
Điện thoại gọi hoài không tín hiệu
Chắc là bên ấy sắp hoàng hôn!
Nơi mưa, nơi nắng - Trời hay thật.
Gói " cục tình " vào - Huyệt nào chôn?
Vậy có viết vần "ồn" cũng có động đến ai!
*
Nhìn chung là không có cái thời gian để sưu tầm hết văn vần kiểu Bút Tre,bởi lẽ nơi nào cũng có,rất nhiều người thuộc.Đọc cười cho sảng khoái,dễ nhớ.Dân lao động,thời gian đâu mà đọc thơ thần thánh của các nhà thơ kiểu bác học,chú học kia chứ,đọc xong hàng tháng trời không hiểu cái "ý tại ngôn ngoại" của thơ,thì còn đâu thời gian đi bán rau lợn kiếm sống hàng ngày. Thôi ngâm nga văn vần kiểu cụ Bút Tre vậy,ngâm để :
" Đêm dài ngâm ngợi đỡ dài
Vừa ngâm vừa đợi đến mai trời sàng!"
(Trời sàng=trời sáng).
em cũng là một trong những người được cụ đưa vào danh sách " những hậu duệ giỏi "
rồi đấy . tuần mới xông xáo mạnh nữa vào em nhé . nhưng đừng mải "xông" nhớ về còn BÁN RAU kẻo rau héo đấy !
em cũng là một trong những người được cụ đưa vào danh sách " những hậu duệ giỏi "
rồi đấy . tuần mới xông xáo mạnh nữa vào em nhé . nhưng đừng mải "xông" nhớ về còn BÁN RAU kẻo rau héo đấy !
Không biết thục hư thế nào nhưng những ngày Tú Sừng sống ở Hà Nội thì thơ But Tre đã lừng lẫy văn đàn rồi. Và But Tre đã sáng tạo cho thi đàn Việt Nam một dòng thơ riêng. chắc chắn sau này sẽ đưa Cụ vào Văn học sử Việt Nam thôi.
Đã gửi sách cho Hồng Nga. Bưu điện đã đưa chưa? Thân ái. Tú Sừng"
Cho anh thưởng lãm cái vốn vằn hoa
Khi nào mùa nhãn, ta thì làm quen !
Buồn thật đó. Poll mới bỏ áo cà sa từ Hymalaya xuống núi sau hơn 8 năm ...(tẻ từ 13-17) rồi lại( từ 30 -34 tuổi) đằm mình trong các hang động để chiêm ngưỡng Vũ Trụ mà nay lại bioj một cô gái đất Nhãn Lồng qua mặt!
Không qua mắt Poll được nghen!
Qúy em!
Poll quen bạn lâu trong không gian một chiều này mà chưa dám mạo muội hỏi?
Qúy mến!
cô gái mườngtè dưới gốc cây
CHỒNG HẠNH PHÚC... chí lý chí lý
MẤY CÔ THIẾU NỮ NGỨA chân CHẠY QUANH,
nay a quen chua paste vao. noi vui thoi .......
Thu Vân ca ngợi Thu Bồn
Thu Bồn khoái chí sờ .......Thu Vân
Chị em du kích giỏi thay.
Bắn tàu bay Mỹ rơi ngay cửa mình .
dien cai dau roi....... e co nhung cau tho tuyet qua di .........
Cho tui xin chuyển hộ khẩu về với nhé!
E sua lai dum di
qua tham e vui ve nhe