VĂN MINH VÀ VĂN HÓA

Mấy cháu thanh niên mua rau,(có lẽ các cháu đang trọ học)-về nấu ăn.Vì chỉ có thanh niên xa nhà và là con nhà nghèo mới phải tự nấu ở nhà trọ,chứ con nhà giầu,bố mẹ chúng đã thuê  kẻ hầu người hạ.

Chuyện miên man.Cô bạn chợ ngồi cùng dãy,hay  bẻm mép,nói huyên thuyên,từ công nghệ hái rau,chế kim hoạn lợn đến việc chế tạo tầu con thoi...

Chả hiểu cô ta học đâu mà giỏi thế! Mấy cậu thanh niên hỏi:



-Chị ơi,em thấy  nhan nhản  biển đề "Tổ nhân dân X. quyết tâm xây dựng tổ văn hóa", rồi "xây dựng đất nước công bằng,dân chủ,văn minh"......

Vậy "văn hóa","văn minh" là gì hả chị?

-Em hỏi đểu chị rồi,các em có học,đi đánh đố chị.

-Không,chúng em đâu dám.Học thì vậy,nhưng không  phải lúc nào cũng hỏi thầy được chị ạ.

Rồi cậu ta kể:

Một hôm có chú chủ tịch tỉnh đến chơi với bố em(bạn  chiến đấu cũ năm 79 chống LẠ),em hỏi thì chú ấy giải thích dài lắm,nhưng tựu trung  "văn hóa" là thể hiện người ta học hết lớp mấy...còn văn minh là...là...văn minh....

Cô bạn cười phá,vỗ cái bắp chân đen xỉn,bắt trước nhà văn Nam Cao,nói lớn:

Giải thích hay,hay đến thế là cùng,tơn sư anh chủ tịch tỉnh!

Mình tái đầu gối,nhổm dậy,bịt miệng cô bạn.Sợ bị tù can tội xấc với người nhà nước.

Cười mệt,cô đẩy mình ra,nói:

-Các em! (vẫy mấy cô cậu thanh niên),chị cho xem!

Cô ta rút cái i phôn cũ kỹ,vẫy bọn trẻ lại:

-Đây là văn hóa,đây là văn minh.Chị không bỡn các em,nhớ lấy.

Thấy lạ,mình đến nhòm.

Trên máy,hiện lên hai bức ảnh.Cô chỉ:

Đây là "văn minh".

   





Còn đâylà văn hóa:


-Thế là sao ợ?

Dào ôi,đó là văn hóa đái ngoài đường và văn minh thuốc lào,nó tựa như "văn minh Ai cập" và "văn hóa  uống trà",giống chuyện người ta nhận xét: "trà đạo Nhật bổn là nét văn hóa của Nhật",hút thuốc lào bằng điếu cày,khói lọc qua nước ,tránh bụi độc,là nét văn hóa độc đáo của người Việt...Các cháu không tin,đi mà hỏi những ông lão lên mười.

Mình không hiểu lắm,nghe cô bạn nói mà quên cả thu hàng,mặc dầu mặt  trời mùa đông đã lặn rất lâu.